​Gmina ma charakter rolniczo-leśny. Zdecydowanie dominują agrocenozy z dużym udziałem 11 użytków zielonych w dolinach rzek. Użytki rolne stanowią 72% powierzchni gminy (z tego 64,3 % grunty orne), a ekosystemy leśne zaledwie 14,9 %. Ekosystemy wodne stanowią 9,2 % powierzchni gminy, w tym wielko przestrzenny ekosystem wodny zbiornika Nielisz zajmuje 8,3 % pow. gminy.

Wśród siedlisk leśnych do najczęściej spotykanych należą: las mieszany świeży, las świeży, bór mieszany świeży, rzadziej bór świeży. Znikomą powierzchnię zajmują siedliska olsowe. Na żyznych siedliskach lasowych do najbardziej rozpowszechnionych należą drzewostany dębowe z udziałem sosny. Z zespołów borowych najbardziej rozpowszechniony jest kontynentalny bór mieszany dębowo-sosnowy, natomiast z zespołów lasowych grąd subkontynentalny.

Znaczny udział mają też zbiorowiska szuwarowe (w obrębie zbiornika Nielisz, na stawie w Ruskich Piaskach, miejscami w łożyskach rzek, nielicznych starorzeczach, torfiankach i rowach melioracyjnych) oraz zbiorowiska torfowiskowe na siedliskach bagiennych, dość często towarzyszące zbiorowiskom szuwarowym. 

​